Ergenlik Döneminde Anne-Baba Tutumları

Ergenlik dönemi, çocukların hem bedensel hem duygusal olarak büyük bir dönüşüm yaşadığı, aileler için ise çoğu zaman “anlaşılması zor” bir süreçtir. Bu dönemde ergen, bir anda sinirlenebilir, birkaç dakika sonra gülebilir; ilgisiz görünebilir ama aslında görülmek ister; kapıyı çarpabilir ama içten içe anlaşılmayı bekler.

Anne-babalar için kafa karıştırıcı olan bu davranış değişikliklerinin bilimsel ve psikolojik açıklaması vardır.

Ergenlikte Beyin Gelişiminin Rolü

Araştırmalar gösteriyor ki ergen beyninde duygusal bölge (amigdala) hızlı gelişirken, mantık bölgesi (prefrontal korteks) daha yavaş gelişir.
Bu nedenle:

• Duyguları yoğun yaşar

• Tepkileri ani olabilir

• Sonuç düşünmeden hareket edebilir

• Eleştiriye aşırı duyarlı olabilir

Bu, bir “huysuzluk sorunu” değil; tamamen gelişimsel bir süreçtir.

Ergen Sizi Duyuyor Ama Dinlemiyormuş Gibi Yapıyor

Ergenlik dönemindeki gençler bağımsızlık arayışı içindedir.
Bu nedenle:

• Emir verilmesinden hoşlanmaz

• Sürekli nasihat almaktan yorulur

• Kontrol edildiğini hissettiğinde kapanır

• Aşırı baskıyla karşılaştığında isyan eder

Bu davranışlar, özgürleşme ihtiyacının doğal bir sonucudur.

Sağlıklı Anne-Baba Tutumları

Ebeveynler bu dönemi yönetirken bazı yaklaşımlar süreci kolaylaştırır:

• Konuşmak yerine dinlemeye odaklanmak

• “Sen anlamazsın” yerine “Seni anlıyorum” demek

• Eleştirmek yerine duygusunu görmek

• Kuralları dayatmak yerine birlikte belirlemek

• Özgürlük tanırken sınırları korumak

• Onun temposuna saygı duymak

Ergenle İletişimi Güçlendiren Cümleler

• “Bu konuda ne düşündüğünü merak ediyorum.”

• “Sana yardımcı olmak isterim ama karar senin.”

• “Zorlandığını görüyorum, buradayım.”

Bu süreçte amaç ergeni kontrol etmek değil; yanında durmak, ona rehberlik etmektir.